Het varen met slecht zicht is apart geregeld in de diverse reglementen, zoals het BPR en het RPR. Wanneer er sprake is van slecht zicht staat niet direct omschreven in de reglementen beschreven, maar de handhavende instanties hanteren de volgende richtlijn voor slecht zicht:
- Minder dan 1.000 meter op de hoofdvaarwegen.
- Minder dan 400 meter op andere vaarwegen.
Radar- en marifoonverplichting
Op een groot deel van de vaarwegen in Nederland is varen bij slecht zicht enkel toegestaan indien je een goedgekeurde radarinstallatie en een marifoon hebt. Er mag alleen op de radar gevaren worden als de schipper beschikt over een radarpatent of over een diploma dat hieraan gelijkgesteld is.
Daarnaast moet er een tweede persoon aanwezig zijn met voldoende kennis van de vaarregels. De vaarwegen waar dit voor geldt, staan vermeld in bijlage 9 van het BPR. Ook geldt het voor het hele Rijnvaartpolitiereglement-gebied (RPR).
Daarnaast kan er een verplichting gelden op andere wateren, deze bepaling kun je vinden in de Almanak. De lijst vaarwegen in bijlage 9 staat onder aan dit artikel.
Hoe te handelen als slecht zicht je overvalt tijdens de vaart
Als je op een vaarwater vaart waar radar verplicht is en je hebt deze niet, dien je zo snel mogelijk de dichtstbijzijnde geschikte plek te zoeken om stil te gaan liggen. Pas direct je snelheid aan, luister marifoonkanaal uit (kanaal 10, schip-schip verkeer, of aangewezen marifoonkanaal, blokkanaal) en hou strak stuurboordwal aan zolang je nog zoekt naar een geschikte ligplaats.
Als je op een vaarwater zit waar radar niet verplicht is, mag je doorvaren zolang dit veilig kan. Je dient je snelheid aan te passen. Daarnaast moet een schip groter dan 20 meter een mistsein geven en een uitkijk op de boeg plaatsen. Het mistsein is een lange stoot met tussenpozen van ten hoogste 1 minuut.
Op schepen onder de 20 meter is het mistsein niet verplicht, maar mag wel gegeven worden. Pas in ieder geval je snelheid aan, blijf indien mogelijk goed stuurboordwal varen.
AIS is geen vervanger voor radar!
Het is niet toegestaan om op vaarwateren waar je verplicht bent om met een radar te varen alleen op AIS (Automatic Identification System) te varen. Met radar kan worden bepaald of er schepen in de omgeving zijn. En je kunt er andere objecten zoals boeien mee waarnemen.
AIS is navigatie-ondersteunend maar geen navigatiesysteem. Met AIS kunnen alleen de schepen worden waargenomen die zelf ook zijn uitgerust met AIS.
Een andere belangrijke reden om het niet te gebruiken is dat er vaak vertraging in zit. Dus als je denkt dat een schip ergens is, is het in werkelijk al een stuk verder. Dus vertrouw je op 'oude' informatie. Die vertraging kan van enkele seconden tot meerdere minuten oplopen.
Vaaraanwijzing
Handhavende instanties, zoals de waterpolitie of Rijkswaterstaat, kunnen een verkeersaanwijzing geven om stil te gaan liggen. Daar moet je aan voldoen. Ook kunnen zij een boete geven als je geen (goedgekeurde) radar aan boord hebt terwijl dit verplicht is.
Reisvoorbereiding
Let bij je reisvoorbereiding op of er slecht zicht wordt voorspeld, zodat je je reis erop kunt aanpassen en voorzorgsmaatregelen kunt nemen. Bekijk de lijst met vaarwegen uit bijlage 9 van het BPR op de website van de overheid, waar een radarverplichting geldt. Let erop dat ook de vaarwegen uit het RPR-gebied, en vaarwegen waar een aparte bepaling geldt die je in de almanak kunt vinden, hieraan onderhevig zijn.
Goede, veilige vaart!