In opdracht van het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat werd op 5 oktober gezamenlijk door Waterrecreatie Nederland, HISWA Vereniging en het RIVM een “innovatie themadag” georganiseerd met als onderwerp “Biocide-vrije antifoulingsystemen”. De workshop volgde op de Innovation Expo, die een dag eerder plaatsvond.
Deze dag werd geleid door Professor Joel Tickner; Department of Public Health van de University of Massachusetts (USA). Onder de genodigden een gemêleerd en internationaal gezelschap van onder meer: wetenschappers, productontwikkelaars, verffabrikanten, jachtbouw industrie en overheid (ministerie, waterschappen). De watersporters werden vertegenwoordigd door Waterrecreatie Nederland, Watersportverbond en European Boating Association.
Stand van zaken
In het eerste deel van het programma lag de nadruk op de huidige stand van zaken met daarbij een generiek oordeel over de matige prestaties van de huidige (in Nederland) toegelaten aangroeiwerende verfproducten. Het risico van het verspreiden van ongewenste exoten door aangroei op recreatievaartuigen onderstreept de noodzaak om producten met verbeterde prestaties te ontwikkelen. Daarbij wordt opgemerkt dat er nu in toenemende mate sprake is van diversiteit aan eisen die opgelegd worden aan de pleziervaart en de toegestane producten in de Europese Lidstaten.
Voldoende alternatieven
Vanuit de producenten van de biocidevrije antifouling systemen kan worden geconcludeerd dat er voldoende alternatieven voorhanden zijn. Het betreft een variëteit van harde coatings, zelf slijpende coatings, siliconen coatings, ultrasone systemen en wraps (met siliconen en fibres). Hoewel deze alternatieve geen biociden claimen te bevatten, is het niet bekend in hoeverre zij dan ook echt milieuvriendelijk zijn.
Duurzaam en effectief
Vanuit de gebruikershoek is nadrukkelijk gecommuniceerd dat er geen twijfel is dat duurzame en milieuvriendelijker producten zullen worden toegepast mits aangetoond is dat deze producten naast milieuvriendelijk ook effectief zijn. Het innovatie wensenlijstje zoals gecommuniceerd tijdens deze bijeenkomst is dat nieuwe producten moeten voldoen aan de volgende eisen:
- Effectief
- Geen giftige bestanddelen
- Betaalbaar c.q. kosteneffectief t.o.v. huidige producten
- Meerjarige toepassing zonder onderhoud
- Bij voorkeur aan te brengen over huidige verfsystemen
- Eventueel geschikt voor “Doe het Zelf” applicatie.
In het vervolgprogramma kregen een aantal productontwikkelaars de gelegenheid om hun innovaties toe te lichten. Eén van de getoonde producten kent een langdurige en succesvolle toepassing bij de koopvaardij, een andere zowel in koopvaardij als in de recreatievaart en de overige producten zitten in een test of nog in een ontwikkelingsfase. Wat alle producten echter kenmerkt is dat regelmatig onderhoud d.m.v. borstelen noodzakelijk is; hetgeen eisen zal stellen aan de benodigde infrastructuur en een aanpassing in de exploitatie van een jacht. Dit geldt overigens niet voor alle alternatieve systemen. Daarbij zijn de meeste producten niet aan te brengen over huidige verfsystemen en ook niet geschikt voor een Doe het Zelf applicatie.
Conclusie
De conclusie van deze themadag is dat het noodzakelijk is om op termijn van de giftige/ biocide dragende verfsystemen af te komen. De huidig toegelaten producten met een verlaagd kopergehalte presteren matig. Een aantal alternatieven lijken kansrijk en kosteneffectief. Om deze producten geaccepteerd te krijgen bij de consument zal de effectiviteit onomstotelijk moeten worden aangetoond. Tijdens de bijeenkomst is een aantal suggesties besproken om op korte termijn op een wat bredere schaal praktijk beproevingen te gaan uitvoeren.
Lees meer over antifouling in het kennisartikel.
Goede, veilige vaart!
Op de foto: het onderwaterschip van een sloep met verschillende proefstukken biocidevrije antifoulingsystemen
