Zwavelwaterstof kan in afgesloten ruimtes snel oplopen tot levensgevaarlijke concentraties. Bekijk onderstaande infographic met nuttige tips.
Wat is H2S-gas (waterstofsulfide)?
De geur van rotte eieren kan veroorzaakt worden doordat er H2S-gas, ook wel waterstofsulfide genoemd, aan boord is. Dit kan worden veroorzaakt door overbelasting van de loodzwavelzuuraccu’s op je boot. Het gas is zwaarder dan lucht en verzamelt zich daarom altijd eerst in de lagere delen van de boot. Blootstelling aan H2S kan dodelijk zijn.
Hoe ontstaat het gas H2S?
Het gas vormt zich tijdens het laden van beschadigde accu’s. Zorg er daarom altijd voor dat de accu’s aan boord in goede conditie zijn en blijven. Ook te ver ontladen kan een probleem geven.
H2S vorming treedt op wanneer:
- teveel apparaten op de accu’s worden gekoppeld en gebruikt;
- de accu’s een lange stallingsperiode hebben gehad;
- de accu’s zijn verouderd.
Hoe herken je H2S-vorming?
Een zeer kleine hoeveelheid H₂S herkent je al snel aan de geur van rotte eieren. Let op: dit is niet het geval wanneer de hoeveelheid H2S toeneemt. Op een bepaald moment ruik je niets meer. Dit kan zeer snel gaan, zeker in een afsloten ruimte. De geur van rottende eieren is een belangrijk signaal van een levensbedreigende situatie. Bij hoge concentraties kun je plotseling bewusteloos raken en zelfs plotseling overlijden. Twijfel niet, maar ga direct van boord! Ga niet zelf op zoek naar een (mogelijke) oorzaak, maar ga direct van boord en waarschuw de hulpdiensten.
Wat kun je merken?
Er zijn nog andere signalen voor H2S-vorming. Gezondheidseffecten die kunnen optreden zijn:
- rode en/of geïrriteerde ogen;
- tranende ogen;
- irritatie van de luchtwegen tranende ogen;
- misselijkheid;
- hoofdpijn;
- benauwdheid;
- pijn op borst.
Niet alle bovenstaande klachten hoeven even sterk aanwezig te zijn. Treedt één van deze klachten op in combinatie met een rotte eieren lucht, neem dit dan serieus en ga voor de zekerheid van boord.
Wat kun je doen om H₂S (waterstofsulfide) aan boord te voorkomen?
- Beperk het aantal en het vermogen aan elektrische apparaten die stroom van de accu gebruiken
- Gebruik huishoudelijke apparaten met hoog verbruik, zoals een elektrische barbecue, magnetron, koffiezetapparaat en elektrische koelkasten alleen als de walstroom is aangesloten of het aggregaat draait.
- Zorg altijd voor frisse lucht. Ventileer alle (slaap)vertrekken goed, zo nodig geforceerd; dit geldt zeker voor die ruimten waar de accu’s zijn opgeslagen of die daarboven.
- Ruik je een geur van rotte eieren? Verblijf niet aan boord en ga niet op de boot slapen. (Let op: bij een grote hoeveelheid H₂S kun je het gas niet meer ruiken.)
- Als u een rotte eierenlucht ruikt terwijl je aan het varen bent, doe de deur(en) en luiken open, ontkoppel de elektrische apparaten en ga van de boot af.
- Kijk de accu’s altijd goed na en vervang ze periodiek.
Onderhoud en vervang je accu's regelmatig
Als een accu leeg is of wordt overbeladen, gaan de platen in de accu kapot. De andere platen in de accu moeten dan de verdeling van de stroom opvangen wanneer een accu weer aan de stroom wordt gezet. De accu kookt dan van binnen en hierdoor vindt een reactie plaats, waardoor het gas H2S ontstaat. Er ontstaat ook knalgas, een geurloos en explosief mengsel van waterstof en zuurstof. Onderhoud en tijdige vervanging van de accu’s zijn belangrijke maatregelen om deze gevaarlijke situaties voorkomen.
Meer weten over elektra aan boord van je schip? Lees dan zeker de (herziene) brochure Elektra aan boord.
Goede, veilige vaart!
