Donderdag 5 april 2018 zette het Havenbedrijf Rotterdam de deuren open van de Verkeerscentrale Rotterdam voor de beroeps- en recreatievaart. In het kader van “Veilig Varen doe je Samen, ook in een haven van Wereldklasse”, liet de divisie Havenmeester zien wat het Verkeersbegeleidend Systeem is en wat het betekent voor beroeps- en recreatievaart.
Verkeerscentrale Rotterdam
De VTS (Vessel Traffic Service) in de haven van Rotterdam was de eerste in Nederland en strekt zich uit van de Noordzee voor Hoek van Holland tot aan de Oude Maas en verder tot voorbij de van Brienenoordbrug. Er zijn twee verkeerscentrales, de verkeerscentrale Hoek van Holland en de verkeerscentrale Rotterdam in de Botlek. Samen zorgen ze ervoor dat de ruim 29.000 zeeschepen en 105.00 binnenvaartschepen (cijfers 2016) die jaarlijks de haven binnen komen, veilig hun bestemming bereiken.
Ook ‘Varen doe je Samen!’ was tijdens de open dag aanwezig voor advies en voorlichtingsmateriaal. Er kwamen tijdens de presentatie van VTS-operators Luc Vermeeren en Aad Kleijn veel vragen van deelnemers voorbij die we jullie niet willen onthouden.
1) Zien jullie mij? Werkt mijn radarreflector?
Het beeldscherm waar de VTS-operator over beschikt wordt opgebouwd uit meerdere bronnen. Zo is er een hoogwaardig radarbeeld, AIS en er zijn camerabeelden. Luc legt uit: ‘Het is het totale plaatje wat ons beeld bepaalt. Enkel AIS kan onbetrouwbaar zijn als deze niet goed is ingesteld bijvoorbeeld, maar AIS gecombineerd met de radarbeelden en eventueel de camerabeelden geven ons genoeg informatie’. Een kleine radarreflector zal minder doen dan een grotere, maar de VTS-operators zijn erg goed getraind in het bekijken van radarbeelden. Je kunt aannemen dat als je met een motor- of zeiljacht het gebied binnenvaart, ze je meestal zullen zien.
Het 'uitzicht' van de VTS'er
2) Moet je je altijd melden als je het gebied binnenvaart?
“Nee, dat hoeft niet. Als je netjes stuurboordwal vaart over de Oude Maas is het niet nodig je te melden. Wel horen de operators het graag als je iets afwijkends van plan bent, bijvoorbeeld draaien op de vaarweg, of oversteken en ergens een haven of nevengeul indraaien. Dan hebben we graag dat je dat meldt via de marifoon. Luister altijd goed uit, als je een marifoon hebt is dit verplicht, en zorg ervoor dat je steeds je marifoonkanaal verzet als je een andere sector invaart.”
In het Varen doe je Samen!-knooppuntenboekje Zuid-Holland vind je een overzichtskaartje met de verschillende sectoren. Meer over veilig varen in de Rotterdamse haven is te vinden op www.portofrotterdam.com/pleziervaart.
Hou de conversatie kort en bondig en gebruik de normale gespreksdiscipline die bij marifoonverkeer hoort. Lees meer over goed marifoongebruik.
Overzicht van de sectoren uit het Knooppuntenboekje
3) Ik hoor de VTS-operators vaak de termen opvaart en afvaart gebruiken. Wat betekenen die?
De opvaart is de scheepvaart die op een rivier in de richting van de bron vaart. Dus vanaf zee richting het binnenland. De afvaart is alle scheepvaart die richting zee vaart.
4) Hoe ver gaat jullie bevoegdheid?
“Een VTS-operator geeft over het algemeen een vaaradvies. Wij hebben een goed overzicht van de omringende scheepvaartbewegingen en geven dan advies over hoe te manoeuvreren. In sommige situaties geven wij een wettelijke verkeersaanwijzing, dit wordt dan ook duidelijk aangegeven. Een verkeersaanwijzing moet verplicht opgevolgd worden door de schipper. Dit komt in de praktijk maar zelden voor.”
5) Waar moet je op letten als je vanuit zee de Maasmond/Nieuwe Waterweg op wilt varen?
“Deze aanloop is de drukste van Europa. Hier vaart overmaatse scheepvaart, grote tankers en containerschepen, maar ook vissers en jachten. Voor de jachten is er een aanbevolen oversteekplaats aangewezen. Meld je altijd als je binnen komt varen. Let vooral goed op de stroming. De vloedstroom zet je naar het Noorden, de ebstroom naar het Zuiden. Volg de adviezen van de VTS-operators goed op, zij kunnen goed inschatten of je veilig naar binnen kunt varen of kunt oversteken. Let er verder op dat de meeste havenbekkens volgens de havenverordening Rotterdam, verboden zijn voor recreatievaart.”
Het was een zeer leerzaam en interessant bezoek aan de Verkeerscentrale, waarbij goed duidelijk werd hoe groot de Rotterdamse haven is en wat erbij komt kijken om al die schepen in goede banen te leiden. Belangrijk om te beseffen is dat de VTS-ers een goed overzicht hebben van al het scheepvaartverkeer en de beste adviezen kunnen geven.