Veilig varen met het klein vaarbewijs

Moet ik een vaarbewijs halen? Waar kan ik examen doen voor het vaarbewijs? Bestaan er cursussen voor het halen van een vaarbewijs? In dit artikel geven we antwoord op deze vragen.

Heb ik een vaarbewijs nodig?

Je bent verplicht een Klein Vaarbewijs te hebben als je gaat varen met een schip vanaf 15 meter lengte óf een schip dat een vaarsnelheid kan halen van meer dan 20 km/uur. Ook voor het varen met een waterscooter, jetski, rubberboot of motorboot korter dan 15 meter die harder kan dan 20 km/u heb je een Vaarbewijs nodig. Als je een kleinere of langzamere boot bestuurt is een Klein Vaarbewijs niet verplicht, maar het is wel verstandig je in de regels te verdiepen.

Klein Vaarbewijs

Er zijn 2 niveaus van het klein vaarbewijs:

Klein Vaarbewijs I (VBI):
voor het varen op rivieren, kanalen en meren, inclusief Gouwzee en Randmeren. Maar niet op Westerschelde, Oosterschelde, IJsselmeer, Markermeer, IJmeer, Waddenzee, Eems en Dollard.
Klein Vaarbewijs II (VB2):
voor het varen op alle binnenwateren, dus inclusief Westerschelde, Oosterschelde, IJsselmeer, Markermeer, IJmeer, Waddenzee, Eems en Dollard.

Voor het varen op de Noordzee is geen vaarbewijs nodig, wel voor de zeehavens.

Het vaarbewijs is ook nuttig als je een schip vaart, waarvoor geen vaarbewijsplicht geldt. Dan heb je voldoende basiskennis van de reglementen, wetten en veiligheidsmaatregelen. Dat is wel zo veilig. Het advies is daarom om altijd een examen Klein Vaarbewijs I te doen, ook als je niet onder de vaarbewijsplicht valt.

Examen doen

Het examen voor een Klein Vaarbewijs wordt sinds 1 januari 2020 afgenomen door het CBR. Meer informatie over het examen en over inschrijven kun je vinden op de website van CBR. Daar vind je ook tips voor een goede voorbereiding op het examen Klein Vaarbewijs.

Benieuwd naar het aantal geslaagden voor het klein vaarbewijs de afgelopen 10 jaar? Bekijk de factsheet Vaarbewijzen en examen.

Cursussen

Met tal van watersportcursussen kun je je kennis en ervaring bijspijkeren. Zoals ‘Tochtplanning’, ‘Theoretische Kustnavigatie’ of praktijkcursussen als ‘Manoeuvreren op de motor’ of ‘Wadvaren’. De meeste watersportcursussen, voor zowel zeil- als motorboot, volgen het diplomasysteem van de Commissie Watersport Opleidingen (CWO). Op de website vind je een overzicht van cursussen en vaarscholen. Er zijn CWO zeilopleidingen en CWO motorbootopleidingen.

Bekwaam

Het Binnenvaart Politie Reglement (BPR) schrijft voor dat een boot of jacht alleen bestuurd mag worden door een ‘daartoe bekwaam persoon’. En er staan nog extra eisen in waaraan deze persoon moet voldoen. Ook moet de schipper goed in de rondte kunnen kijken en hij moet geluidsseinen kunnen horen. Dit staat in artikel 1.09, lid 3 van het BPR.

Het varen met een dichtgebouwde kuip met beslagen ramen is simpelweg verboden. Bekwaamheid en uitzicht rondom zijn dus niet alleen goedbedoelde adviezen, het zijn ook wettelijke bepalingen die voor iedereen gelden. Onafhankelijk van de vaarbewijsplicht.

Veiligheid voor, tijdens en na het varen is behalve een kwestie van kennis ook een zaak van kunde, van ervaring en van veel doen.

Afbakening Klein Vaarbewijs 1 en 2

Aan de hand van het wettelijk vastgestelde examenprogramma stelt de examencommissie een zogenaamde afbakening op. De examencommissie verplicht zich de vragen voor de examens zo op te stellen dat ze altijd passen binnen de grenzen van de afbakening.

In de wet is vastgelegd wat de eisen zijn voor het behalen van een Klein Vaarbewijs. Deze eisen zijn op hoofdlijnen en daardoor zou het examen wel erg breed kunnen worden en voor de opleiders en kandidaten lastig om een duidelijke focus te krijgen. Om die focus wel aan te brengen werkt de examencommissie voor het Klein Vaarbewijs daarom met een afbakening. Deze geeft in meer detail aan wat de examenkandidaat geacht wordt te kennen.