In het persbericht beschrijft Rijkswaterstaat de toename van de ongevalscijfers als zorgelijk. “Er is niet één specifieke oorzaak of type ongeval aan te wijzen waar deze stijging aan gerelateerd kan worden. Zowel binnen de beroepsvaart als de recreatievaart is een stijging van het aantal ernstige ongevallen waarneembaar”.
Stijging scheepsongevallen op het binnenwater
Uit het rapport van Rijkswaterstaat blijkt dat het totaal aantal geregistreerde scheepsongevallen op het binnenwater (inclusief de zeehavens) steeg van 1225 in 2021 naar 1319 in 2022, waarvan er 1131 niet-ernstige ongevallen waren (tegenover 1070 in 2021) en 188 (zeer) ernstige scheepsongevallen. Dit is meer dan in andere jaren (tabel 1).
Onder deze laatste groep zijn helaas 21 dodelijke slachtoffers te betreuren. Ook dit is aanzienlijk meer dan in andere jaren (tabel 2).
Een ongeval wordt als ernstig of zeer ernstig aangemerkt als er doden en zwaargewonden te betreuren zijn, als er ernstige schade aan lading, infrastructuur of milieu is en daarbij een stremming van de vaarweg optreedt of een schip niet meer verder kan of mag varen als gevolg van het scheepsongeval. De toename van het aantal (zeer) ernstige ongevallen op het binnenwater is vooral te zien bij ongevallen waar beroepsvaart bij betrokken was (117 in 2022 ten opzichte van 78 in 2021) en in mindere mate bij ongevallen waar recreatievaart bij betrokken was (80 in 2022 ten opzichte van 75 in 2021)1.
Aanvaringen infrastructuur
De toename van ernstige ongevallen met beroepsvaart is toe te wijzen aan een stijging in aanvaringen met infrastructuur (45 in 2022 ten opzichte van 30 in 2021, waaronder 25 aanvaringen met een brug of sluis) en een stijging van enkelzijdige scheepsongevallen (33 in 2022 ten opzichte van 24 in 2021). Van de 80 ernstige scheepsongevallen waar recreatievaart bij betrokken was, betreft het in 51 gevallen een eenzijdig ongeval. Het aantal eenzijdige ongevallen met recreatievaart vertoont al een aantal jaren een stijgende trend.
Doden
Ook het aantal doden bij ongevallen is in 2022 aanzienlijk hoger dan in de afgelopen vijf jaar. Er vielen 21 dodelijke slachtoffers bij 16 ongevallen. Deze ongevallen waren verspreid over verschillende nautische veiligheidsrisico’s. Er is niet één specifieke oorzaak of type ongeval dat duidelijk is toegenomen. Recreatievaart was betrokken bij 7 ongevallen waarbij 9 doden te betreuren waren.
- Bij 1 aanvaring met een dodelijk slachtoffer was zowel recreatievaart als beroepsvaart betrokken.
- Daarnaast was recreatievaart betrokken bij 6 ongevallen, waarbij er 8 doden te betreuren waren.
De slachtoffers vielen bij verschillende ongevallen met diverse oorzaken. Als voorbeeld: bij 3 ongevallen waren snelvarende vaartuigen betrokken met totaal 3 slachtoffers. Bij twee andere ongevallen sloeg het vaartuig om en waren in totaal 4 slachtoffers te betreuren.
Dalende trend
Het totaal aantal geregistreerde scheepsongevallen tussen recreatievaart en beroepsvaart laat een dalende trend zien met een lichte daling van het aantal ongevallen in 2021 naar 2022 (32 naar 28). Het aantal ernstige scheepsongevallen tussen beroepsvaart en recreatievaart steeg weliswaar van 5 in 2021 naar 8 in 2022, maar laat langjarig nog steeds een dalende trend zien.
Speerpunten
Om de cijfers omlaag te brengen zijn in een brief aan de Tweede Kamer speerpunten voor de toekomst gedefinieerd. Ten aanzien van beroepsvaart is het verminderen van het risico van aanvaringen met infrastructuur een speerpunt. Gezien de dalende trend van het aantal ongevallen beroepsvaart-recreatievaart, wordt blijvend ingezet op de tot nu toe genomen maatregelen. Vanwege een stijgende trend van met name het aantal eenzijdige ongevallen met recreatievaart, ongevallen met snelvaren en verandering in de vlootsamenstelling geeft het ministerie in de Kamerbrief aan een aantal lopende maatregelen en verkenningen naar aanvullende maatregelen en werkzaamheden de risico’s onderzocht en worden maatregelen verkend zoals:
- Scheiding beroepsvaart en recreatievaart
- Verkenning registratie pleziervaartuigen
- Verkenning onderzoek Klein Vaarbewijs
- Extra werkzaamheden recreatievaart:
- Verdiepingsonderzoek naar het stijgend aantal eenzijdige ongevallen recreatievaart.
- Snelvarende recreatievaart en de huidige snelvaargebieden.
- In kaart brengen van toekomstige gebruiksvormen van recreatievaart die effect hebben op de nautische veiligheid.
Zie voor een compleet overzicht van alle cijfers het persbericht op de website van Rijkswaterstaat en de eerder genoemde Kamerbrief.
